آشی که شور شده است!

نیما آزادی
21 بهمن 1392

چیزی که در 4 سال اخیر ذهن بازار را به شدت معطوف خود نموده مدیریت شاخص کل بورس تهران هست. همواره سیاست های کنترلی بازار به گونه ای بوده که این شائبه را ایجاد نموده که سازمان بورس اوراق بهادار و تیم مدیریتی در صدد آن هستند که به نحوی با مدیریت صنایع و رفتار حرکتی سهم ها شاخص کل را مدیریت کنند. باز و بسته شدن نمادها، در روزهای خاص، بستن گروهی نمادها به صورت دستوری یا غیر دستوری، جمع اوری صف های فروش به صورت دستوری و خرید از صف فروش هم به شکل دستوری بر این شائبه ها بیشتر دامن زده است. اما این روزها بازار به دلیل کاهش بی سابقه در 4 سال اخیر حساسیتش نسبت به یک سری پارامترها افزایش یافته است. در این بین برخی از تحلیل گران از شاخص 75 هزار واحدی و برخی از شاخص 65 هزار واحدی سخن می رانند، سوال اینجاست این اعداد شاخص معادل چه قیمتی از سهام فعال در بورس می باشد؟

در شکل زیر لیست 23 سهم بزرگ که 58% ارزش بازار کل بورس تهران را شامل می شود را آوردیم. به طور میانگین قیمت سهام این 58% کل بازار بورس حدود 20% افت کرده است و سهامی که در لیست نیست و جزو سهام کوچک بازار محسوب می شود بین 20 تا 4050% افت کرده اند که در حالت خوش بینانه محض  میزان ریزش را همان 20% در نظر می گیریم یعنی به طور طبیعی همه سهم های بازار در این مدت اخیر از سقف های قبلی خود حداقل 20% افت نموده اند.
در این بین اگر نگاهی به مهندسی شاخص کل بیندازیم می بینیم که شاخص کل در این مدت از سقف خود حدود 9.8% ریزش نموده است، سوال اینجاست که آن 10% بیشتری که سهام ریختند از کدام محل جبران شده است!! در حالیکه با این اعداد سهام عدد واقعی شخص باید 71 هزار واحد باشد چرا این عدد بالای 80 هزار درج می شود؟
سوالاتی که وجود دارد:
1.لطفاٌ سازمان بورس پاسخگو باشد که چگونه سهامی بورس تهران به طور میانگین بیشتر از مقداری که شاخص کل ریزش می کند می توانند ریزش کنند؟
2. برای یک بار هم که شده شفاف سازی صورت گیرد که آیا صحبت هایی که در خصوص مهندسی شاخص مطرح بوده و همیشه ذهن معامله گران را درگیر کرده واقعیت دارد یا خیر؟
3. رویکرد فروش دستوری ای خرید دستوری چه سودی برای بازار داشته و آیا این رویه مورد تایید هست یا خیر؟
4. بحث مهمی در خصوص سهام شناور آزاد و رابطه اش با شاخص کل بورس تهران مطرح هست آیا وقت آن نشده یک مقدار اصلاح در خود شاخص ایجاد شود؟